Render-i si fushatë elektorale

Shkruan: Arber Sadiki Pak kush mundë t’a besojë që nga dhjetra emisione, promovime, debate elektrorale, që kan mbushur ekrane televizive, gazeta, portale, forume sociale, personalisht deri më sot kam ndjekur zero prej tyre. Kjo aspak nuk është një thirrje për qytetarët që të mos jenë aktiv në politikat...

Shkruan: Arber Sadik...

Read More

KLASA PUNËTORE, TË DREJTAT DHE MUNDËSITË!

Shkruan: Vlorian Kaqi Arkitektët, inxhinierët e dizajnerët nuk mund të injorojnë faktin e keqpërdorimeve që bëhen ndaj puntorëve që po realizojnë veprat e tyre. Me numër të madh të të rinjëve, Kosova ka potencial për të mbuluar nevojën për resurse njerëzore mbrenda dhe jashtë vendit. Me profesione nga...

Shkruan: Vlorian Kaqi ...

Read More

Një Politikë e Arkitekturës për Kosovën!

Shkruan: Arianit Bytyçi 25 vite më parë, në vitin 1991, Holanda kishte hartuar dokumentin e parë strategjik për arkitekturën - Politikën e Arkitekturës, një politikë kjo e përditësuar nga koha në kohë deri në ditët e sotme, e cila ka mundësuar që arkitektura holandeze dhe dizajni hapësinor...

Shkruan: Arianit Bytyçi ...

Read More

Arkitektura në vargjet e profesorit…

nga Arber Sadiki ("Arkitektura në vargjet e profesor Bashkim Fehmiut") Ndërlidhja në mes gjinive letrare dhe arkitekturës nuk është një gjë e re. Përkundrazi qoftë në prozë, poezi, apo dramë, arkitektura gjithmonë është prezente pavetëdijshëm si një ambient në të cilin ndodhin ngjarjet apo edhe si qëllim...

nga Arber Sadiki ("Arkitektura...

Read More

Rekuem për Arkitekturën

nga Anyla Berisha (Për refuzimin e Kosovës në UNESCO) Le të përshëndetemi me reliket e fundit të ruajtura, gjurmët të një qytetërimi të lashtë, cilido qoftë ai. Le të përshëndetemi, me deshmitë e fundit të jetës së banorëve paraardhës, me tregimet, historitë, tragjeditë, gëzimet, mitet e gdhendura...

nga Anyla Berisha (Për refuzim...

Read More

ASBESTI – vrasësi i heshtur

nga Mimoza Dugolli  Çdo vit, shume punëtorë ne kantieret ndërtimore ose vendet e tyre të punës  vdesin  ose marrin lëndime me pasoja te rënda, si rezultat i mënyrës se si e kryejnë punën e tyre; te tjerët e vuajnë pasojat në shëndetin e tyre ne forma te ndryshme. Këto...

nga Mimoza Dugolli  Çdo vit, ...

Read More

Remembering and forgetting as action

by Tevfik Rada - This editorial was originally translated to English by Ares Shporta. The rulers of each era tend to manipulate our environment, change it according to their own ideology, erase and re-create memory, in the doing of which they have a variety of methods available. Sometimes it happens...

by Tevfik Rada - This editoria...

Read More

Prishtina: Modernism Delayed

by Eliza Hoxha and Ilir Gjinolli The processes of urbanization of the inherited ottoman city in Kosovo and the transformation of the society from agricultural to an industrial one started very late comparing to the other cities in the Balkans and Europe. Between the 1914 and 1946,...

by Eliza Hoxha and Ilir Gjinol...

Read More

LE CORBUSIERI SHQIPTARË

nga Ernest Ferizi Në pamundësinë që të kontribuonim në mënyrë të drejtpërdrejtë në ndryshimet urbanistike të Prishtinës, lëviznim gotat e ujit dhe të makiatos me profesorin, duke i trajtuar ato si objekte ndërsa tavolinën afër të cilës ishim ulur e trajtonim si qytetin tonë të dashur të...

nga Ernest Ferizi Në pamundës...

Read More

Për faltoren e UP-së

nga Getoar Mjeku Nji ndërtesë gogol n’oborrin e universitetit ma në fund mund t’u hyjë në punë studentëve që u ka zanë rrugën tash e njizet vjet. Pushtuesit e nisën asokohe për pakicën sunduese. Por sod, kisha e pakryeme pranë bibliotekës mund t’u vyejë të gjithëve...

nga Getoar Mjeku Nji ndërtesë...

Read More

Prishtina Used To Have Two Rivers

by Attila Beksac

Prishtina seems too hasty these days. The city,  which is the youngest capital of both Balkans and Europe has lots of problems to solve while ‘turbo-urbanism’ has taken effect in whole its distritcs .

It can be said, this experience that Prishtina has been tasting since the end of Kosovo War is familiar and has taken its roots from the ex-memories of territory’s rich historical cities. ‘Identity crisis’ seems obviously  the most suitable topic to call this developments.

Hapësirat e Përbashkëta

nga Erëmira Gërguri

Arkitektura nuk mund të operojnë vakum. Që të jetë e suksesshme është e rëndësisë së lartë që arkitekti të arrij të ndërlidhet me shoqërinë. Në dizajnimin dhe konstruktimin e ambienteve në të cilat individët jetojnë dhe punojnë, arkitektët janë domoesdoeshmërit të përfshirë në ndikimin e sjelljes njerëzore, në nivelin personal dhe shoqërinë në përgjithësi. Përderisa arkitekti gjatë trajnimit dhe praktikës, mëson ti studioj ndërtesat pa njerëzit brenda, është e qartë dhe e pranueshme që mënyra se si njerëzit organizojnë jetën e tyre është direkt e lidhur me dizajnimin e ambientit i cili i rrethon.

Hapësirat e Përbashkëta

nga Jeta Nallbani

Kudo që të drejtohemi ngado që të shkojmë, kemi hapësirën të cilën vetvetiu e seleksionojmë. Apo mund të themi që vetë hapësira është ajo e cila ndikon në emocionet ndjenjat tona, madje edhe në intuitën tonë të seleksionimit. Materializimi, tekstura, ndriçimi janë elemente të cilat syri i njeriut bie ndesh qysh në fillim, elemente këto të cilat ndikojnë në ndjenjat e njeriut, e nëse janë të qëlluara, thellë tentojnë të prekin dhe ndikojnë tutje në emocionet e tij.

Hapësira e përbashkët

nga Dea Buza

Hapësira në përgjithësi është objekt i vëmëndjes tonë, në shumicën e rasteve pa ditur as edhe ti japim një kuptim, ne thjesht bëhemi vëzhgues të mirë të një hapësire qoftë bosh apo plotë. Shpesh ndodh që të jemi krijues të një hapësire të caktuar,pa dyshim mund të jemi edhe pjesë e një hapësire të caktuar. Në rastin kur nuk jemi të vetëm në këtë hapësirë por shfaqet edhe prania e të tjerëve ne mbase jemi pjesë e një hapësire të përbashkët?

Kufinjët e Asnjësuar

nga Florim Kukaj

Sikurse ligjet e natyres, arkitektura na dikton jeten tone te perditshme; menyren se si qarkullojme brenda dhe rreth shtepise, menyren si sillemi dhe funksionojme ne pune dhe menyren si ndihemi ne keto rrethana dhe shume te tjera te ngjashme. Ajo cfare eshte interesante ne jeten e njeriut eshte arritja e ambientimit te tije te shpejte ne keto rrethana te diktuara dhe pranimi i tyre si elemente perditshmerie. Te gjitha keto jane “ligje” te menduara dhe te ekzekutuara nga logjika e nje arkitekti.

Hapësirat e përbashkëta

nga Rrita Pula

Hapësira, shpesh herë e limituar nga pikëpamja tri-dimensionale, nënkupton dicka për tej përkufizimit fizik të fjalës. Ajo është dicka e padukshme e cila bën lidhje ne njeriu me botën fizike -një dimension në të cili ndajmë me njëri-tjetrin ndjenjat, nevojat, kërkesat dhe vizionet e përbashkëta. Arkitektura dhe urbanizmi janë vegla të cilat u japin përmasa konkrete këtyre elementeve.

Hapësirat e Përbashkëta

nga Jeta Bejtullahu

Hapësira…! Term i padefinuar për një formë të pacaktuar, orientim për diçka reale të krijuar nga idetë abstrakte, paradoks i parëndësishëm por rëndësi e pafundmekur këto hapësira bëhen vende (fole) të dashurive të mëdha, romancave të përfolura ndër shekuj, pikënisje e ëndërrave për shumëkënd, vende ku njerëzit në një formë a tjetër realizojnë veten duke u bërë kështu pjesë e historisë së formësimit të hapësirave të tyre, të hapësirave të përbashkëta dhe si të tilla, hapësirat e qytetit në fakt janë rrëfimi ynë i madh duke qenë se asnjëherë nuk ka qenë e mundur të shpalosen të gjitha ëndrrat, përjetimet, dashuritë e historitë e tyre në mënyrë që ta kuptojmë logjikën, frymën komplekse dhe idenë kuptimplotë të tyre si platformë hapësinore që mundëson gjithë akomodimin e proceseve jetësore.Pra, hapësirat e përbashkëta luajnë rol mjaft të rëndësishëm në jetën e përditshme të njeriut duke qenëplatforma kryesore apo sfondi i bashkëveprimit social dhe i aktiviteteve joformale.

Hapësirat e përbashkëta

nga Dea Luma

Koncepti hapsirë, është analizuar dhe përdorur mjaft në lëmi të ndryshme studimi. Varësisht nga lëmia ku përdoret, hapsira analizohet nga këndvështrime të ndryshme, të cilat fillojnë nga ato më abstraktet, si hapsira matematikore, ajo fizike, apo astronomike, deri tek llojet e tjera të ndryshme të hapsirave, të cilat na rrethojnë secilin, dhe ndërlidhen me nocionet e hapsirës teritoriale, personale apo kulturore.

Hapësirat e Përbashkëta

nga Flaka Xërxa

Nisur nga principi i të krijarit, dhe përpjekja e vazhdueshme e të perceptuarit me atë cka na rrethon, shume terme në arkitekture tingëllojne sa filozofike poaq edhe teknikisht të pranushme. ‘Common gorund’ ishte përzgjedhja e David Chipperfield për ’13, si një thirrje për të nxitur këtë komunitet, për tëfilluar një dialog, që në të vërtetë është zemra e artit të quajtur arkitekturë, por edhe për të filluar dhe riadresuar fusha të reja të prmovimit të këtij arti kaq të vjetër në kohë, arkitekturës!

Hapësirat e Përbashkëta

 nga Teuta Hasani

Në periudha të caktuara të historisë ka pasur qajse të ndryshme ndaj arkitekturës dhe varësisht nga trendet dhe zhvillimet e kohës, mendimet rreth eksperiencës individuale dhe kolektive ndaj ambientit të ndërtuar kanë ndryshuar. Por ajo që ka mbetur e njëjt është rëndësia e eksperiencës që njeriu, si pjesë e shoqërisë, e përjeton në këto ambiente.

Tokë e Përbashkët

nga Blertë Aliu

Në një vëzhgim te përgjithshëm të ambientit, vëmendja dhe memoria e njeriut ndalet me lehte tek objektet se sa në organizmat hapësinore që ato mund te krijojnë. Kështu arkitektura behet unike midis gjithë arteve te tjera me aftësinë që ka për t’i dhënë të tashmes, mundësitë e se ardhmës.

“Identiteti” – Hapësirat e Përbashkëta

nga Rron Trresi

Rekapitulimi i një krijimtarie të gjatë dhe multidisciplinare mund të shërbejë edhe si një revidimim i realitetit që mbizotëron në botën e zhvillimit të arkitekturës.
Mies van der Rohe ka thënë: “Arkitektura është vullneti i një epoke, i përkthyer në hapësirë”, e ajo që i definon kufijtë e zhvillimit të arkitekturës në kontekst hapësiror është e derivuar nga shumë faktorë.

Hapësirat e Përbashkëta

nga Fjollë Caka

Varësisht nga konteksti, termi ‘common ground’ në arkitekturë ka kuptim të dyfishtë si ide e përbashkët dhe si vend apo hapësirë publike. Në kontekstin e parë paraqet një konsensus të mendimeve, njohurive, kuptimeve, qëllimeve, ndikimeve dhe eksperiencave të ngjashme1. Kjo marrëveshje e përbashkët arrihet me anë të një komunikimi dinamik dhe kompleks që përfshin akterë të ndryshëm në të cilat arkitekti gjendet në qendër. Përveç aspektit shoqëror dhe psikologjik, arkitektura kontribuon në përkufizimin e tokës së përbashkët të qytetit, në formësimin dhe domenin politik, social dhe publik të tij. Në këtë domen hyjnë hapësirat e përbashkëta publike qofshin ato hapësira në mes të banesave, sheshe, bulevarde, rrugë apo parqe, të cilat përdoren nga të gjithë qytetarët në mënyrë të barabartë.

Qyteti im, deshira ime, zhgenjimi im…

QYTETI IM, DËSHIRA IME, ZHGËNJMI IM, DHEMBJA IME

…Qyteti nuk është një tekst i rrallë, bile nuk është tekst fare. Do të ishte iluzioni më i keq nëse qyteti lexohet si një objekt, prandaj ai është një formë e jetës, një entitet shoqëror.

Qyteti në funksion të ndërtesës arkitektonike, apo ndërtesa arkitektonike në harmoni me qytetin? E ngrita këtë problematikë që në fillim të këtij shkrimi protestues e njëherit edhe lehtësues për ndërgjegjen time të rënduar nga pa mundësia e ndryshimit rrënjësor të praktikave të tilla që dita ditës po e degradojnë e shkatërrojnë çerdhen e jetës së lumtur sociale – Qytetin! . Më gumëzhijnë vargjet e Migjenit “Ah si se kam një grusht të fortë, ti e bie këtij malit që heshtë”, veçse unë po e përdori në një kontekst pak më ndryshe porse me të njëjtin vrull inat, dhe pezëm.